frankurt: fraulein rottenmeier, gökdelenler ve goethe'nin şehri

yok, şöyle uzun, derli toplu bir şey yazamıycam ben, yine bulıt bulıt yapmak en güzeli (bkz bulıt bulıt nedir?)

*almanya retro bir ülkedir benim için. "elveda lenin" filminin etkisi belki, gerci eski dogu berlin'i görmüş degilim ama eski filmlerden kareleri anımsatan şeyler gözüme çarpıyor bu ülkede. bir sürü şey eski kılıklı: dükkanların vitrinleri, polislerin üniformaları, telefon kulübeleri, orta yaşın üzerindeki insanların giysileri... çocukken hep karanlık, gri, sevimsiz bir resim gelirdi gözümün önüne ama yok öyle değilmiş.

*frankfurt, ahmet haşim'in de buyurduğu gibi bir ticaret şehri, çeşit çeşit gökdelenler, eski apartmanlarla hoş bir tezat oluşturuyor şehrin merkezinde. zaten gökdelenler ve şehrin ortasından geçen "main" (mayn okuyunuz) nehrinden yola çıkarak "mainhattan" olarak da anılmaya başlanmış son yıllarda. pek çok uluslararası şirketin ofisleri olduğundan, bir sürü yabancı yaşıyor şehirde, özellikle uzakdoğulular göze çarpıyor, her yerde çin, japon, hint restoranı var.

*zaman kısıtlı olunca şehri dolaşmaktan çok, müzelere vakit ayırdık. iki büyük müzeyi dolaştık, schirn kunsthalle ve stadel. kunsthalle'de ünlü belçikalı ressam rené magritte'nin bir sergisi vardı. serginin sona ermesine bir gün kaldığından olacak sanata düşkün almanlar müzeyi tıka basa doldurmuş, çaresiz o uzuuun kuyruğa biz de girdik. magritte'nin hiç bilmediğim bir dönemine ait resimler vardı (bütün ressamları dönem dönem biliyorum sanki, lafa bak :) yani o bildiğimiz melon şapkalı, suratında elma olan adamlı resimler değil, tamamen farklı bir anlayışla çizilmiş, yer yer karikatüre yaklaşan resimlerden oluşuyordu sergi. sonradan internetten baktım, "la periode vache" magritte'nin pek bilinmeyen bir dönemidir" diyordu (iyi bari, kimse bilmiyormuş :) 1948'te paris'teki bu ilk kişisel sergisi o dönem epeyce gürültü çıkarmış, provokatif ve agresif çizgiler taşıyan resimler sert eleştiriler almış. yer yer müstehcen, kaba fakat oyuncaklı, renkli resimlerdi. benim hoşuma gitti, hatta klasik resimlerinden daha çok sevdim.

*diğer müzede (stadel), erken dönem hollandalı ressamlardan the master of flémalle (robert campin) ve rogier van der weyden'ın sergisi vardı. (isimler bana da pek tanıdık gelmedi, takılmayın). hollandalı ressamları severim çok, ışıkla aralarında özel bir ilişki vardır sanki, bkz vermeer. ama bu sergiye konu olan ressamlar dini temalı resimler yapmıslar genelde, arada portreler de vardı fekat gösterişli kıyafetler içinde papalar, kardinaller, üzgün yüzlü melekler falan, bir süre sonra hep aynı resme bakıyormuşum gibi geldi, son bölümü biraz hızlıca dolaştık. iki ressamın elli eseri, londra national gallery, new york metropolitan, paris louvre, madrid prado gibi büyük müzelerden toplanmış ve aralarında ilk kez sergilenen resimler de varmış (yahu kıymetini bilemeden gezmisim biraz, bi daha nerde görücen sık dişini, dikkatlice bak diy mi?) neyse, bu sergiyle ilgili son bir not, resimler 1400'lü yıllara ait olduğundan iyice karartılmış ve biraz da az ısıtılan salonlarda sergileniyordu, o karanlık da içimi karartmış olabilir bak :)

*müze, sergi bahsini çok uzatmadan bitireyim diyorum ama jawlensky'i de yazmam lazım. rus asıllı bu ressamı da almanya seyahatinin bir gününü ayırdığımız wiesbaden'deki müzede gördüm. çok sevdim, renkli, yumuşak, fazla soyut diyil (resim değerlendirme kriterlerine bak, cin ali seviyorum ben bildigin :) hemen bir sürü kartpostalını aldım. bir sürü kartpostal oldu, onları değerlendirmenin bir yolunu bulmalı.

* hep sanat hep sanat, biraz da ne yedim, ne ictim onu anlatmazsam, bunun bir neolitik hanım yazısı oldugu nerden anlasılacak? efendim her seyahatte oldugu gibi yerel ürünlerin peşine düşüldü tabii, bizim buralarda olmayan neler var, bu almanlar ne yer ne içer araştırmacı gurmecilik faaliyetlerine girişildi. bi kere burada karaborsaya düşen milch schnitte (süt dilimi) her yerde var, zebil gibi, ye ye bıktım, o derece. ama burda olmayan bir süt ürünleri var mesela quark diye, ona bayıldım, bittim. böyle labne peynir gibi, süzme yogurt gibi, krema gibi ama bunların hiçbiri de degil bi yandan. meyvelisi var, sadesi var, meşhur berliner kurabiyesine de konuyormuş bundan. buralarda yok dediler, ama belki vardır? (teyzen sen bilirsin belki?) supermarketten aldığım acayip şeyleri bir bavula sığdırmaya çalışırken manzara epey komikti, yıllar önce halamların almanya'dan türkiye'ye tatile gelişlerini hatirladim, çay, çikolata, kahve dolu olurdu bavullardan biri. benimki de biraz o hesap oldu, ama napiyim, illa ki deniycem enteresan bi şeyler: aztek baharatlı çikolatalı ayurveda çayı, kiraz-muz aromalı bitki çayı, sütlü çikolata kaplı oreo'lar, pirasalı knorr çorba vs. bitki çayı dışında aldıklarımın hepsinden memnun kaldık ofis olarak, boş yoktu :) ha bir de benim şu meşhur lebkuchen kurabiyelerinin baharatından aldım, ilk denememin sonuçlarını yazarım.

*dısarda yemek yiyeceksek genelde nordsee'ye gittik, deniz ürünleri yapan bir zincir restoran, memleketimin balıklarının da yeri ayrı ama burdaki balıklar da süper oluyor. aslında balıktan ziyade yanındaki çeşitli sosların, türlü türlü patatesin hastasıyız galiba.. viyana'da da görmüştüm, başka avrupa şehirlerinde var mı bilmiyorum. yeme içme faslında son olarak weissbier'dan bahsetmem lazım, bira severim ben, daha çok da dark ama bu weissbier da süpermiş, memleketimizde de varmıs ama orda içtiğimiz pek bi güzeldi.

* müze müze gezmekten vakit kalmadı, frankfurt deyince akla gelen isimlerden goethe'nin evine gidemedik. ben bu arada frankfurt'ta dolasirken bol bol bayan rotenmayır'ın kulaklarını çınlattım. heidi alpler'den frankfurt'a gelince ne kadar mutsuz olmustu, o cadı mürebbiye klara ile heidi'yi nasıl üzmüştü diye.. almanya'daki arkadaşımız, heidi'nin gerçek bir hikayeden yola çıkarak yazıldığını, hatta hikayeye konu olan heidi'nin yakın zamanda 90 küsur yaşında öldüğünü söyledi. ben biraz şüpheyle baktım, bunu ayrıca araştırmam lazım. yani hikaye gercek olabilir de heidi'nin yakın zamana kadar hayatta olması, bilemedim.

*alısveris namına -marketi saymazsak- pek bir şey almadık. kartpostallar, şahane kapaklı ince-kalın defterler ve ahşap oyuncak koleksiyonu için bir bremen mızıkacıları takımı. ben en çok onları sevdim :) flickr'daki resimlerden birinde o ekip de var. ha bir de ofisteki arkadasıma "gittiğimiz yerlerden saçma bi hediye getirme geleneği" çerçevesinde, dans eden, etekli, pembe bir kurmalı mini-robot aldım. havaalanı güvenliğindeki kadın "çantanızda sıvı mı var, hmm?" diye şüpheyle içindekileri boşalttırırken robotu görünce gülmeye başladı da gergin hava yumuşadı :) çantada sıvı mıvı da yoktu ayrıca.

böyle işte, biraz yorucu geçti, çok soğuktu (eksi 12!) ama yine de güzel bir yolculuk oldu. yeni yılda da yeni seyahatler olsun inşallah.